PDF
Published
2024-04-18
Section
Maqolalar
How to Cite
LINGVORANGLI OLAM MANZARASI TURLARINING LISONIY TAHLILI
Zuxro Akbarova
Farg‘ona davlat universiteti tilshunoslik kafedrasi professori, filologiya fanlari doktori (DSc)
Oydina Xoshimova
Namangan davlat universiteti tayanch doktoranti
Keywords: lingvorangli olam, ranglar, madaniyat, hissiy ifodalar, madaniy ranglar, olam manzarasi, hissiy ranglar, lingvistik tadqiqotlar, rang va til, milliylik, urf-odatlar,
Abstract
Lingvorangli olam manzarasi tilshunoslikda muhim tushunchalardan biri bo‘lib, insonning ranglar orqali atrofidagi dunyoni qanday qabul qilishi va bu ranglarni til yordamida ifodalashi bilan bog‘liq. Mazkur maqolada lingvorangli olam manzarasi turlarining lisoniy tahlili muhokama qilinadi. Ranglar ko'plab madaniyatlar va tillarda muhim rol o'ynaydi, shuning uchun ularning lisoniy tahlili o'ziga xos ahamiyatga ega. Ranglar orqali ifodalangan olam manzarasi turli tillarda o‘ziga xos tarzda shakllangan bo‘lib, milliy madaniyat, tarix va hayot tarzi bilan bevosita bog‘liqdir. Maqolada ranglarning til birligi sifatida ko‘rinishlari va ularning leksik-semantik tahlili o‘rganiladi. Shuningdek, rangli olamning hissiy, madaniy va milliy jihatlari yoritiladi. Ushbu tahlil yordamida ranglar orqali ifodalangan olam manzarasi haqida yanada chuqurroq tushuncha hosil qilish imkoniyati yaratiladi.
References
Alimova Sh., Til va madaniyat, Buxoro, 2013.
Алымова Е. Н. Цвет как лингвокогнитивная категория в русской языковой картние мира: автореф. дис. канд. филол. наук. СПб., 2007.
Xalimova M. T.Olam milliy lisoniy manzarasi tasvirida til va madaniyat mushtarakligi. – 2021y. 888-b
Алымова Е. Н. Цвет как лингвокогнитивная категория в русской языковой картние мира: автореф. дис. канд. филол. наук. СПб., 2007.
Вежбицкая А. Язык, культура, знание. М.: Русские словари, 1996. С. 233-234.
Vorobyov V.V. Lingvokulturologiya. -M.: Rossiya xalqlar do'stligi universiteti nashriyoti. 2006 yil.
G. Toshmurodov, "Madaniy kod va til", 2019, 98-bet
Wierzbicka, A. (1996). Semantics: Primes and Universals. Oxford University Press.
Roberson, D., Davidoff, J., & Shapiro, L. R. (2002). Color Categories Are Not Universal: Replications and New Evidence From a Stone-Age Culture. Journal of Experimental Psychology: General.
Regier, T., Kay, P., & Cook, R. S. (2005). Focal Colors Are Universal After All. Proceedings of the National Academy of Sciences.
Kövecses, Z. (2005). Metaphor in Culture: Universality and Variation. Cambridge University Press.
Mamatov. A.E. Zamonaviy lingvistika. TOSHKENT - "NOSHIR" 2019. B.12.
O‘zbek tilining izohli lug‘ati 5-jildi 3-jild. T.: “O‘zbekiston milliy ensiklopediyasi” Davlat ilmiy nashriyoti, 2006- 24-bet
